Hướng dẫn xác định lãng phí để áp dụng trong khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử tội phạm

Chủ trì buổi Lễ là Phó Viện trưởng VKSNDTC Hồ Đức Anh. Dự và chứng kiến buổi Lễ có Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thanh Hải.

Tham gia ký Thông tư liên tịch gồm Phó Chánh án thường trực TANDTC Nguyễn Trí Tuệ; Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Nguyễn Văn Long; Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Lê Đức Thái; Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh; Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng; Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Trần Minh Khương; Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy.

Báo cáo tóm tắt quá trình xây dựng và nội dung cơ bản của Thông tư liên tịch, Vụ trưởng Vụ Công tố và Kiểm sát điều tra án tham nhũng, kinh tế (VKSNDTC) Nguyễn Hoài Nam, Tổ trưởng Tổ biên tập cho biết, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm công tác phòng, chống lãng phí, đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận về vấn đề này. Trong đó, Thường trực Ban Bí thư đã giao Đảng ủy VKSNDTC chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, TANDTC, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính và các cơ quan có liên quan nghiên cứu ban hành hướng dẫn về cách xác định lãng phí để thống nhất áp dụng trong điều tra, truy tố, xét xử các tội phạm về “lãng phí” quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Thông tư liên tịch có 3 chương, 14 điều. Chương 1 là những quy định chung gồm 04 điều. Trong đó, phạm vi điều chỉnh của Thông tư liên tịch quy định về nguyên tắc, nội dung, trách nhiệm phối hợp của các cơ quan, người tiến hành tố tụng và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc xác định lãng phí để áp dụng trong giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các tội phạm liên quan đến lãng phí theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Chương 2 cụ thể hóa về việc xác định lãng phí, gồm 8 Điều. Trong đó các Điều 5, 6, 7, 8 và 9 quy định về 05 nhóm dấu hiệu vi phạm có khả năng gây lãng phí để xem xét, đánh giá về hậu quả lãng phí, gồm các dấu hiệu vi phạm trong lãnh đạo, chỉ đạo việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công; quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước; quản lý, sử dụng vốn đầu tư công, đầu tư xây dựng, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công…

Các dấu hiệu vi phạm nêu trên được xây dựng trên cơ sở cụ thể hóa, các hành vi lãng phí cần tập trung phòng chống theo Hướng dẫn số 63-HD/TW, ngày 28/4/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đối chiếu với các quy định của pháp luật chuyên ngành trong từng lĩnh vực: Luật Đất đai, Luật Đầu tư công, Luật Khoáng sản…

Phát biểu bế mạc, Phó Viện trưởng VKSNDTC Hồ Đức Anh cho biết, Thông tư liên tịch được xây dựng trên cơ sở cụ thể hóa các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về đấu tranh phòng, chống lãng phí; bảo đảm tính khách quan, khoa học, khả thi, có căn cứ trong việc xác định hậu quả lãng phí để giải quyết các vụ việc, vụ án liên quan đến lãng phí theo quy định của Bộ luật Hình sự. Qua đó, tạo cơ sở pháp lý, sự thống nhất trong nhận thức, áp dụng quy định của pháp luật trong việc xác định lãng phí; thiết lập cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chuyên môn, cơ quan quản lý nhà nước có liên quan trong việc giải quyết vụ việc, vụ án liên quan đến lãng phí.

Sau khi ký kết, Thông tư liên tịch sẽ góp phần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết các vụ việc, vụ án, đáp ứng được những yêu cầu, nhiệm vụ mới rất khẩn trương, cấp bách trong công tác phòng, chống lãng phí; góp phần tăng cường nguồn lực, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới dưới sự lãnh đạo của Đảng.